روز سه شنبه 4 مهرماه 1396 برابر با 5محرم الحرام 1439 عازم تبلیغ به کشور فیلیپین هستم مسیر پروازی از طریق دوحه قطر به مانیل پایتخت فیلیپین انتخاب شده است شرکت هواپیمایی قطرایرلاین و فرودگاه بین المللی شیخ حمد داغ دل را تازه می کند قبلا فرودگاههای دبی و مسقط را دیده بودم ولی اولین بار است که ازطریق دوحه پرواز می کنم خواهی نخواهی حس مقایسه در هر فردی زنده می شود و غصه می خورم که خدمات و کلاس پرواز و فرودگاهی ما چرا از حد کشوری ذره ای در مقیاس با ایران کمتر است این فرودگاه نیز مانند فرودگاه بزرگ دبی بیشتر برای ترانزیت مسافر به کل نقاط دنیا انتخاب می گردد وپل ارتباطی برای مسافرت به اقصا نقاط جهان است نقشی که باید ما در خاورمیانه ایفا می کردیم ولی بدلایل مختلف سیاسی  و بین المللی  و البته کم تدبیری از آن محروم شده ایم وضعیت هواپیماها و خدمات پروازی و بزرگی فرودگاه و سالن های  مختلف و شیک ، فرودگاه بین المللی امام خمینی را در برابر آن حقیر جلوه می دهد و تفاوت اشکار ان را به رخ می کشد وجایگاه ما از لحاظ نقشی که باید در صنعت حمل و نقل هوایی ایفا کنیم گمان نمیکنم  با شرایط موجود منفی منطقه ای و بین المللی علیه ایران چشم اندازی در آینده نزدیک داشته باشد پرواز من از دوحه به مانیل ساعت 8و پانزده دقیقه است وحدود 2 ساعت در فرودگاه باید منتظر بمانم مشغول نوشتن خاطرات سفر می شوم تا زمان زودتر سپری شود و البته راه طولانی 9 ساعت پرواز تا مانیل را هم باید تحمل کنم

و اما فیلیپین کشوری در جنوب شرق اسیا

نام فیلیپین خاطرات شیرین دوران دانشجویی من و کلاسهای درس استاد گرانقدر دکتر بهزاد شاهنده در دانشکده حقوق و علوم سیاسی را زنده می کند انگاه که درس سیاست و حکومت در جنوب شرق اسیا را تدریس می کردند وهیچگاه فراموش نمی کنم این استاد عزیز در سالهای 67-68 با چه تسلطی مباحث مربوط به این کشور را برای ما توضیح می داد دوره استبداد فردیناند مارکوس و بعد از ان موفقیت خانم آکینو در انتخابات ریاست جمهوری که از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۲ رئیس جمهور فیلیپین شد.  دو سال پیش  نیز بنیگنو آکینو  فرزند خانم آکینو در سال ۲۰۱۰ با شعار ریشه‌کن کردن فساد توانست رئیس جمهور این کشور شود.دوره ریاست جمهوری در فیلیپین  6 ساله است و برای بار دوم  قابل تجدید نمی باشد در حال حاضر اقای رودریگو دوترته رئیس جمهور این کشور می باشد که حقوق دانی اهل میندانائو درمنطقه جنوب است  که با  سیاست ضد امریکایی وبا برنامه های اعلامی خود مانند احیای مجازات اعدام برای معتادان و تبهکاران وایجاد نظم و امنیت تا حدود زیادی توانسته در مردم فیلیپین جایگاه مثبتی پیدا کند

فیلیپین به خاطر استعمار اسپانیا در قرن شانزدهم میلادی، وبخاطر  فیلیپ  دوم پادشاه اسپانیا به این عنوان معروف گشت و بعدها به خاطر زیبائی خاص، آن را مروارید اقیانوس‌ها نیز گفته‌اند. در نيمه اول قرن بيستم و در خلال  جنگ بین آمریکا و اسپانیا، مدتي  مستعمره آمریکا گشت وسرانجام در یازدهم آوریل ۱۸۹۹ طی قراردادی که در پاریس منعقد شد، دولت اسپانیا در برابر دریافت مبلغ ۲۰ میلیون دلار، همه فیلیپین را به آمریکا واگذار کرد. در هشتم دسامبر ۱۹۴۱ و در جریان جنگ جهانی دوم ژاپنی‌ها به فیلیپین حمله کردند و این کشور به تصرف ژاپن درآمد و در سال ۱۹۴۶ در حالی که مانیل ویرانه‌ای بیش نبود، به استقلال رسيد و در 12 ماه ژوئن، حکومت جمهوری در این کشور بوجود آمد. حضور پرقدرت آمریکا تاثیری عمیق بر جامعه فیلیپین نهاده‌است به طوری که این جامعه هم اکنون تلفیقی از فرهنگ آسیایی و کاتولیک اسپانیایی و سرمایه‌داری آمریکایی است.

از لحاظ جغرافیایی كشور فیلیپین ازتعداد  زیادی  جزيره با وسعت ۳۰۰ هزار کیلومتر مربع  تشكيل شده این جزایر که تعداد آنها به ۷۱۰۷ جزيره می‌رسد که 100 جزیره ان مسکونیست  فیلیپین  را بعنوان یکی از قطب های جذب توریست در جنوب شرق اسیا تبدیل کرده است و از لحاظ اب و هوایی در منطقه استوایی است و بیش از نیمی از خاک آن را جنگل فرا گرفته‌است.

از لحاظ جمعیتی  فیلیپین طبق آمارهای اعلام شده در حال حاضر بیش از 100 میلیون نفر جمعیت دارد   ۸۱٪ مردم فیلیپین کاتولیک، ۹٪ پروتستان و ۱۰٪ مسلمانند ومسلمانان پس از مسیحیان با جمعیتی حدود 15 میلیون  بزرگترین اقلیت دینی فیلیپین را تشکیل می‌دهند. گروهی از مسلمانان به موروها شهرت دارند و بیشتر در میندانائو، سولو و سایر جزایر جنوبی این کشور زندگی می‌کنند مسلمانان مورو از سالهای قبل تاکنون همواره مشغول مبارزه بوده اند و جنبش مسلمانان مورو سابقه مبارزه با دولت های استعماری اسپانیا و امریکا را در سابقه خود داشته است و در سالهای پس از استعمار نیز بدلیل مشکلات حکومت و برخورد نامناسب با مسلمانان و حملات ارتش فیلیپین همواره مبارزه وجود داشته است ،  اسلام در ۷۸۲ق-۱۳۸۰م به وسیله جهانگردان و بازرگانان مسلمان عرب، هندی و ایرانی به این کشور راه یافت. در اوایل قرن ۱۴ میلادی تجار عرب، آموزگاران و مبلغان اسلام وارد جزیره مالزی و برنئو شدند. پس از گسترش اسلام در آن نواحی با کمک مردم مالزی به جنوب فیلیپین روی آوردند و با نواحی جنوبی جزیره میندانائو ارتباط برقرار کردند متاسفانه جریان  اسلام گرایان تندرو معروف به گروه ابو سیاف که بر بخشی از جزایر میندانائو و مجمع الجزایر سولو خودمختاری دارند. دارای گرایشات سلفی و تکفیری هستند  گروه ابوسیاف در سال‌های ۱۹۹۰ با باج‌گیری از طریق گروگان گرفتن گردشگران خارجی شهرت یافت. این گروه وابسته به القاعده هم اکنون با برخی گروه‌های منطقه جنوب شرق آسیا ارتباط دارد و در سال ۲۰۰۴ میلادی مسئولیت بمب گذاری در یک کشتی را که در جریان آن بیش از ۱۰۰ تن کشته شدند، به عهده گرفت. این گروه فیلیپینی نیز با آدم‌ربایی در این کشور و ایالت صباح مالزی اقدام به رعب و وحشت و باج گیری می‌کنند. در حال حاضر گروه داعش که ریشه در همین جریان دارد در جنوب فیلیپین فعال هستند و شهر مراوی را در جنوب در کنترل خود گرفته اند

مسلمانان فیلیپین سابقه قریب به ۴ قرن مبارزه با استعمارگران اسپانیائی، متجاوزان امریکائی و ژاپنی دارند و بر اثر بمباران و حملات ارتش فیلیپین قریب به دو میلیون مسلمان آواره و حدود ۴۰۰.۰۰۰ نفر به مالزی پناهنده شده‌اند تشیع پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به این کشور راه یافت. از جمعیت شیعیان این کشور آمار دقیقی در دست نیست، شمار آنان بین 30000 تا 40000 نفر و کمتر از یک درصد از جمعیت این کشور تخمین زده می‌شود. منطقه پادانگ کربلا، نماد مقاومت فیلیپینی‌ها است که به مناسبت ایام محرم شماری از شیعیان در آن، برای امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند.

طبق اطلاعات واصله درحال حاضر حدود 1000نفر ایرانی در فیلیپین زندگی می‌کنند. علت اصلی مهاجرت به این کشور از طرف ایرانیان تحصیل بوده‌است قبلا حدود 2 هزار دانشجو داشتیم ولی الان کلاً حدود 300 الی 400 نفر دانشجوی ایرانی در این کشور مشغول تحصیل می‌باشندکه اکثراً در رشته دندان پزشکی و داروسازی تحصیل می‌کنند و همچنین ۲۵۰ نفر نیز این کشور را به عنوان محل زندگی انتخاب نموده‌اند

روز سه شنبه ساعت 10 ونیم شب وارد فرودگاه مانیل شدم رایزن محترم و دبیر محترم انجمن اسلامی به استقبال امده بودند با هم به محل رایزنی فرهنگی رفتیم که محل اقامت من در این ایام حضور خواهد بود مقداری در مورد شرایط فیلیپن صحبت کردند وضعیت کلی شهر مانیل در نگاه اول مانند دهلی است ترکیبی از توسعه یافتگی و عقب افتادگی هم ساختمان های بزرگ و برج های سر بفلک کشیده و هم خانه های محقر و کوچک وجود دارد و مناطق طبقات مرفه هم متمایز است و دارای حفاظ و نگهبان است آمار اعتیاد و دزدی و فساد هم انگونه که بیان کردند بالاست و امنیت خوبی وجود ندارد شهر در زمینه حمل و نقل با ترافیک های چند ساعته روبرو است بدلیل بالا بودن سطح اب های زیر زمینی، مترو ندارند و فقط دو خط مونو ریل از شمال و جنوب و شرق و غرب کمی بار ترفیک را کاسته است 

روز چهارشنبه برنامه بازدیدی از دانشگاه یو پی داشتم دانشگاه بزرگ و مهم فیلیپین که در سال 1908 تاسیس شده است و در حال حاضر دارای 17 پردیس در کل فیلیپین می باشد با 258 رشته در لیسانس و 438 گرایش در ارشد و دکترا و از لحاظ مساحت حدود 55 هکتار زیر بنا که بصورت یک شهر می باشد بسیار عجیب است که این کشورها علیرغم انکه هنوز پیشرفته هم نیستند اما افق دید بانیان دانشگاههای ان بسیار بالا بوده در مالزی هم دانشگاهها از لحاظ مساحت و جغرافیا بزرگترین و بهترین محیط ها و امکانات را دارند در مدت 2 ساعت  از دو دانشکده حقوق و علوم سیاسی بازدید کردم در دانشکده حقوق که جزء اولین دانشکده های تاسیس شده بوده است با چند دانشجو و یکی از استادان صحبت کردم این روزها چون در دانشکده خودمان بر سر اختصاص فضا برای انجمن ها و تشکلها دعوا داریم  از دانشجویان پرسیدم اینجا شما اتاقی برای انجمن ها ی علمی دارید گفتند انجمن ها و گروه های علمی داریم ولی جای مخصوصی نداریم بعد با هم به اتاقی رفتیم که مسئول امور دانشجویان بود با یک کارمند که درخواست ها را به او می دهند و ایشان برایشان جا و مکان برای برنامه ها تنظیم می کند در بخشی از دانشکده اینترن شیب دارند که دانشجویان حقوق پس از طی دروس تئوری جهت کارهای عملی این رشته کاراموزی می کنند یک بخش ویژه ای با عنوان اینترن شیب با پارتیشن ومیزهای متعددی جدا سازی شده برای کارهای کاراموزی که ما در دانشکده خودمان نداریم

سپس به دپارتمان  علوم سیاسی رفتم که در سال 1935 رافائل پالما رییس وقت  دانشگاه در برنامه توسعه رشته ها این رشته را هم اضافه کرده است البته عنوان دانشکده علوم اجتماعی و فلسفه بود که دارای 8 دپارتمان است که یکی از انها  علوم سیاسی است گرایش ها در مقطع ارشد و دکترا  شامل سیاست و حکومت در فیلیپین-فعالیت ها و جنبش های سیاسی-سیاست های مقایسه ای-روابط بین الملل-متدلوژی و تئوری های سیاسی است که اطلاعات دقیق آن در ادرس زیر قابل مطالعه می باشد http://polisci.upd.edu.ph

روز جمعه میهمان یکی از ایرانیان مقیم فیلیپین بودم در منطقه گرین هیلز و ایشان در انجا یک رستوران کوچکی دارند و غذاهای ایرانی و ترکیب ایرانی فیلیپینی  سرو میکنندعلیرغم اینکه دارای مدرک دکترای پزشکی و تخصص ارتوپدی است کار رستوران داری را انتخاب کرده است  پیشنهاد کرد لمپ بریانی بخوریم که نسبتا قابل قبول بود تر کیبی شبیه  بریانی اصفهان خودمان که از گوشت گوسفند تهیه شده که به همراه برنج  بود چون فلفل زیاد داشت به ذائقه ما ایرانی ها جور نمی اید ولی تجربه خوبیست با فرهنگ های مختلف اشنا میشویم منطقه گرین هیلز حالت بازار دارد و مغازه های مروارید فروشی و صنایع دستی و پوشاک وجود دارد

روز شنبه به همراه یکی از دانشجویان برای بازدید از مجموعه اوشن پارک ocean parkرفتیم مجموعه ای که در کنار اقیانوس و ساحل مانیل ساخته شده و یکی از جاذبه های مانیل هست که دارای بخش های مختلف می باشد مشابه پارک اکواریم در مالزی است در بخش اصلی انواع ماهی ها و عجائب خلقت خداوند به نمایش گذاشته شده بصورت اکواریوم از ماهی های کوچک تا کوسه و سفره ماهی با هنرمندی تمام جهت بازدید طراحی شده است ،پوشیدن لباس غواصی و شنا در داخل اکواریوم در کنار ماهیان هم برنامه جالب دیگری بود که  با پرداخت 100 پزو برای افراد مقدور بود در قسمت های دیگر پارک نمایشگاه خزندگان و یک باغ پرندگان و همچنین سالنی رو باز  برای برنامه رقص نور و فواره ها برنامه های نمایشی پرندگان تربیت شده  و شیر دریایی متاسفانه با وجود دو دریای بزرگ در شمال و جنوب کشورمان هنوز نتوانسته ایم چنین مجموعه های تفریحی و سرگرم کننده برای مردممان فراهم کنیم تا با دیدن آن لذت ببرند ودعای یا من فی البحار عجائبه را در ویترین نمایش بدهیم و کارهای انجام شده هم در بعضی شهرها  در مقایسه با این اقدامات ناچیز محسوب می شوند  

شب عاشورا بعد از مراسم مقداری با سفیر محترم صحبت کردیم دل پر دردی داشتند از عدم استفاده از فرصت ها در این کشور و اینکه مسئولان ما خیلی فیلیپین را جدی نمیگیرند و اولویت انها بیشتر حوزه اروپاست  فقط وارادات اصلی ما از اینجا موز هست و روغن ونارگیل ومقادیر کمی کالاهای متفرقه و صادرات بسیار محدودی داریم که بیشتر کالاهای خشکبار و نفت می باشد که صادرات نفت ما سالانه  1میلیون بشکه تا قبل از سال 2012 بوده حدود 10 درصد نفت مورد نیاز قیلیپین از ایران تامین میشد  ولی بعد از تحریم ها به صفر رسید طبق امار حجم کل مبادلات تجاری بین ایران و فیلیپین به ارزشی بالغ‌بر ١٥٠ میلیون دلار می رسد که سهم صادرات از مبدأ فیلیپین به ایران، حدود ٨٩ میلیون دلار و سهم صادرات ایران به فیلیپین نزدیک به ٥٦ میلیون دلار است که تحریم ها هم نقش مهمی در کاهش ان داشته است به اعتقاد سفیر در حوزه بانکی میتوانیم در شرایط تحریم همکار های خوبی داشته باشیم ولی بانک مرکزی ما استقبال نمی کند مکاتبات بی جواب و یا بسیار کند پیش میرود در حوز صادرات محصولات کشاورزی بسیار ظرفیت وجود دارد الان سیب هر دانه 100 پزو و هلو هر دانه 400 پزو است یعنی با محاسبه هر پزو 80 تومان  هلوحدود 30 هزار تومان در حالیکه کشاورزان ما از این بازار مصرف طلایی بی خبر و مسئولان نسبت به ان بی توجه  هستند

روز یکشنبه  روز عاشورا بحمدالله مراسم خوبی در داخل رایزنی داشتیم قبل از نماز ظهر صحبت کردم و بعد از نماز هم مراسم سینه زنی داشتیم و بعد از ظهر تعدادی از دانشجویان امدند صحبت کردیم از مشکلاتشان در فیلیین و اینکه نسبت به دانشگاههای اینجا در ایران دیدگاه مثبتی وجود ندارد و حال انکه  تعدادی ازدانشگاههای فیلیپین از اعتبار جهانی برخوردارند این تعداد از دانشجویان نشریه ای بنام ماهنامه صبا منتشر کره اند برای معرفی جایگاه خودشان و معرفی دانشگاههای فیلیپین و بعنوان یک حرکت دانشجویی قابل تقدیر بود البته مشکلاتشان را گفتند قرار شد به مسئولات مرتبط برای حل مشکلات انها منتقل نمایم  

روز دوشنبه باتفاق رایزن محترم رفتیم فروشگاه لند مارک مقداری پوشاک خرید کردم قیمتها نسبت به ایران تقریبا نصف است در فیلیپین مانند ایران نیست که در خیابان ها مغازه وجود داشته باشد بلکه فقط فروشگاههای بزرگ زنجیره ای وجود دارد و البته مناطقی هم وجود دارد که بازار های متمرکز  شبیه  بازار رضا در مشهد  دارد  مانند منطقه مبینیmabini  وکیا پو که بدلائل امنیتی خیلی برای خرید مناطق مطمئنی نیستند و افراد معتاد و فاسد و همچنین مسلمانان تکفیری در این منطقه زیاد هستند

شب با جمعی از دانشجویان جلسه داشتم از دغدغه ها و مشکلاتشان گفتند و البته واقعا برخی از دغدغه ها و مسائلی که گفتند باید بررسی شود مشگل برسمیت نشناختن برخی از دانشگاههای فیلیپین بود که معتقدند تبعیض قائل شده اند مثلا دانشگاه یو پی را ایران قبول دارد ولی سی ای یو را قبول ندارد در حالیکه از لحاظ علمی کمتر نیست و مدارک ان در سنگاپور هم که از ما جلوترست پذیرفته میشود این نمونه دل نگرانی از اینده مبهم مدارک تحصیلی و از همه مهمتر برخورد ایران با مقوله سربازی و عدم تایید مدرک کسانی که از اینجا بر می گردند مهمترین مساله دانشجویان بود در بحث رشته دندانپزشکی گلایه مهم این بود که ایران برای تایید  مدرک در ایران  4 امتحان عملی می گیرند و برای هر کدام 4 میلیون هزینه ثبت نام که از نظر اینها ظلم است زیرا معتقدند ما با پول خود در اینجا درس خوانده ایم و مشکلات فراوان و هزینه سنگین تحصیل را خودمان پرداخته ایم حالا 20 میلیون هم در داخل کشور خودمان باید بدهیم برای تایید مدرک تحصیلی البته با  اصل امتحان موافق بودند  ولی  از نظر انها در خواست پول منطقی نیست و مهمتر از هم مساله سربازی برای کسانی که در مقطع قبل از دیپلم امده اند ظاهرا قانون جدید هم منع تازه ای ایجاد کرده که اگر قبلا 18 سال و قبل از مشمولیت می امدند الان مردم بچه هایشان 16 سال و در دوره دبیرستان خواهند فرستاد که مشکلات ایرانی ها در خارج را بیشتر خواهد کرد قرار شد در ایران از طریق نهاد مطالبات و مشکلات انها پیگیری گردد  روز سه شنبه 11 مهرماه ساعت 18 پرواز برگشت بود که با خداحافظی با همکاران رایزنی دفتر سفر را بستم و امیدوارم ارتباط با دانشجویان و برنامه هایی که برای انها داشتم مفید و مرضی خداوند بوده باشد