سفر علمی به روسیه با همراهی چهار نفر از اساتید محترم دانشکده با هماهنگی سفارت جمهوری اسلامی در روسیه در تاریخ 28ابان 1397 برابر با  19 نوامبر2018 انجام شد  مسیر پروازی  از تهران به استانبول و سپس مسکو برنامه ریزی شده بود شب اول برای صرفه جوئی د زمان و استفاده بیشتر از فرصت حضور در شهر مسکو  به پیشنهاد همکاران علیرغم سردی هوا به میدان سرخ رفتیم ،شب این مجموعه با نورپردازی های که شده است نیز مانند روز ان بسیار جذاب و دیدنی است ازبخش های مختلف ومحل احترام به  سرباز گمنام دیدن کردیم و طبق برنامه ریزی انجام شده   در روز اول بازدید از دانشگاه رودنRuden یا دانشگاه دوستی ملل داشتیم و با مسئولان دانشکده علوم انسانی و اجتماعی آن ملاقات نمودیم معاون دانشکده خانم پونومارینکو ponomarenkoاز این سفر استقبال نمود و سپس پرفسور ولادیمیر یورتایف  که بزبان فارسی نیز مسلط بود در مورد همکاری های ایران و روسیه مباحثی را طرح کردند  ایشان همچنین مدیر مرکز مطالعات افریقا بود  بنظر فردی بسیار مسلط به مسابل جهان اسلام و ایران می امد در طی چند سال از سال 1386 زبان فارسی را فرا گرفته بود معتقد بود باید برای توسعه روابط استراتژیک دو کشور تلاش بیشتری کنیم و ایشان با یک تیم 5 نفره در مورد چگونگی این همکاریها بصورت نیمه محرمانه با مقامات ایرانی در وزارت خارجه  در سال های گذشته ملاقات هایی داشته است  در حال حاضر با دانشگاه علامه طباطبائی و مطالعات جهان دانشگاه تهران ارتباط و همکاری علمی دارند و همایش مشترک برگزارنموده اند  نکته جالب این است که یک کلمه بر خلاف سیاست های حکومتی روسیه صحبت نکرد و انسان کاملا یک صدایی را بین دانشگاهیان در همسویی با سیاست های دولت میبیند وی در مورد تقکرات ارتدوکسی گفت ما سه روم داریم روم اول که همان اندیشه های روم باستان است ماقبل بیزانس و بعد در دوره بیزانس ارتدوکس ها به قسطنطنیه امدند و مرکز ان استانبول بود بعد در دوره جدید ما معتقدیم روسیه روم سوم است و ارتدوکس ها را تحت حمایت دارد ما بدنبال صدور اندیشه ارتدوکس نیستیم ولی در برابر جوامع ارتدوکسی احساس مسئولیت داریم   از طرفی معتقد بود ما اندیشه ضدیت را سعی کرده ایم در سیاست خارجی کنار بگذاریم و کلمه انتی را بکار نمیبریم حتی با امریکا هم بدنبال گفتگو هستیم برای تامین منافع روسیه البته در سیاست خارجی انچه برای ما اولویت دارد  منطقه  اوراسیا ابتداحفظ ارتباط با جمهوری های تازه استقلال یافته است.

بعد از ظهر دیدار با حجت الاسلام اکبری جدی نمایندگی مقام معظم رهبری داشتیم ایشان از فعالیت های  دفتر برای شیعیان روسیه گزارش دادند که بیشتر شیعیان اذری هستند و در برنامه های مرکز اسلامی در شب های محرم تا 15 هزار نفر شرکت می کنند به همت ایشان در طول 4 سال بحمدالله مجموعه بسیار خوبی تهیه شده است که شامل سالن امفی تاتر و حسینیه  به مساحت 4 هزار متر مربع که بخوبی تجهیز شده است دولت روسیه نیز خوشبختانه نسبت به برنامه های دینی شیعیان حساسیتی ندارد و در برابر تفکرات سلفی منطقه چچن بخوبی دریافته که تفکرات شیعی یک فرصت مناسب در مقابل ان دیدگاه است  بعد از دیدار با ایشان نماز را در مسجد مرکزی که بنایی بسیار زیبا داشت خواندیم و از خیابان آربات که از خیابان های قدیمی شهر بود بازدید کردیم هوای مسکو بسیار سرد است ولی در این سرما زندگی با شور و نشاط جریان دارد

روز چهارشنبه برنامه بازديد ازمیدان سرخ بود و مقبره لنین و قبر گرومیکو-برزنف و استالین و برخی دیگر از مقامات فوت شده شوروی سابق بعد از ان برنامه دیدار با رئیس و اساتید دانشکده علوم سیاسی دانشگاه ام گ او که اولین دانشگاه روسیه بود و بعد از ان دیدار با پژوهشگران و ایرانشناسان انستیتو شرق شناسی که سابقه 200 ساله داشت جلسه بسیار خوبی داشتیم نکات قابل توجه در اين جلسه عبارت بود از:

1-     در مورد سیاست ایران معتقد بودند نگاه ایران به غرب است و فقط در مواردی که محبورست بسمت روسیه می اید و یکی از اساتید بر این باور بود که روسیه از این جهت که ایران در شرایط تحریم بسمت روسیه می اید با تحریم ها موافق است و علت عدم مخالفت در شورای امنیت با امریکائیها تحت تاثیر این مساله است

2-     در مورد وضعیت داخلی ایران بسیار سوال داشتند که مردم در فشار و سختی هستند و این بی ثباتی ها بکجا منتهی خواهد داشت بدنبال پاسخ ما بودند که چه تحلیلی داریم ایا مردم تحمل دارند با تحریم ها کنار بیایند

3-     نسبت به طرح مباحث تاریخی گذشته مانند جنگ ها و خصومت های قبلی مایل به بحث نبودند و در نقطه مقابل که گفته می شد روسها همواره ما را تنها گذاشته اند معتقد بودند بر عکس ایرانیها قابل اعتماد نیستند وبمحرد اینکه امکان ارتباط با غرب فراهم شود انها را ترجیح می دهند

4-     در این انستیتو در مورد همه کشورهای شرقی گروه مطالعه دارند کشورهای عربی،چین ،هند و پاکستان و افغانستان و کره وایران و افرادی که در حوزه اسلام شناسی کار می کنند

روز پنچشنبه ساعت 11 برنامه دیدار با رئیس و تعدادی از اساتید دانشگاه مگیمو Migimoرا داشتیم این دانشگاه در رشته هایی مانند علوم سیاسی ،روابط بین الملل و مدیریت دولتی و روانشناسی دانشجو تربیت می کند دارای 10 گروه اموزشی است و 400 کادر اداری از زمان شوروی سابق نیروهای وزارت حارجه روسیه از این مرکز موسوم به انستیتوی دولتی روابط بین الملل تامین می شود سالانه 1500 نفر فارغ التحصیل دارد در سال گذشته 82 نفر استخدام وزارت خارجه شده اند که 95 درصد استخدام وزارت خارجه از این دانشگاه است همچنین در این دانشگاه 54 زبان تدریس می شود و فارغ التحصیلان ان 80 درصد جذب وزارت خارجه می شوند دانشگاه بسیار بزرگیست و با دیدن این دانشگاهها تصور انسان از دانشگاه با مفهومی که در ذهن ماست عوض می شود بیشتر مباحث پیرامون چگونگی تبادل استاد و دانشجو و دوره های آموزشی بود پیشنهاد دادم تورهای دانشجویی بین دو دانشگاه داشته باشیم گفتند امکانات دارند ولی باید هزینه های ان پرداخت شود یا اینکه در یک تفاهمنامه مشترک بطور متقابل هزینه هارا دانشگاهای دو طرف بدهند که نیاز به رایزنی دارد در مورد چاپ مقالات اعضای هیات علمی نیز اعلام امادگی نمودند

روز پنچشنبه دیدار با سفیر محترم جنایب اقای دکتر سنایی داشتيم بحمدالله فردی توانمند و شایسته برای این مسئولیت هستند هم به زبان روسی مسلط هستند و تحصیلاتشان در همین کشور بوده و مدتی هم رایزن فرهنگی ایران بوده اند معتقد بودند در ایران سه نگاه به روسیه وجود دارد نگاه اول کسانی که بشدت نسبت به روسیه بدبین هستند و برای این نگاه هم دلائلی دارند از لحاظ تاریخی از جنگ های ایران و روس و ماجرای مشروطه و به توپ بسته شدن مجلس و پناه دادن به محمد علی شاه تا وقایع حمایت از جریانات مارکسیستی و غائله ذربایجان دلائل اين بدبيني است  

گروه دوم که در نقطه مقابل نسبت به روسیه بصورت افراطی خوشبین هستند و معتقدند روسها با ما با صداقت برخورد می کنند و تاکنون در مسائل مختلفی کمک های جدی کرده اند در مساله تحریم ها و برجام با ما خوب کار کردند در سال گذشته در قطعنامه مربوط به یمن که در صورتی که روسها در شورای امنیت وتو نمی کردند ما در ذیل فصل هفتم منشور مجدد قرار میگرفتیم نقش بسیار خوبی ایفا کردند در مساله سوریه بسیار خوب با ما تعامل داشتند اما دیدگاه سوم برامده از یک نگاه علمی و واقعگرایانه است که در دنیای امروز همه کشورها بر مبنای منافع خود روابط را تنظیم می کنند و روسها نیز بر همین مبنا روابط خود را با ایران و همه کشورهای دیگر تنظیم می نمایند البته تصورات غلطی هم در مورد روسیه در افکار عمومی ما وجود دارد مثلا در مورد نیروگاه بوشهر روسها مدعی هستند 400میلیون دلار این نیروگاه برایشان ضرر داشته که بنقل جناب سفير رئیس سازمان انرژی اتمی اقای صالحی مبلغ 200 میلیون را تایید كردند ولی در ایران این تصور وجود دارد که اینها در مساله نیروگاه چقدر از ایران باج گیری نموده اند البته این پروژه باعث ضرر براي روسها نبوده زیرا بعد از این پروژه کشورهای دیگر نیز خواهان ساخت نیروگاه توسط انها شدند در مورد مدت زمان طولانی نيروگاه بوشهر كه نزديك سي سال طول كسيده  هم در مذاکرات سفیر روسیه در تهران گفتند شما 30 سال است هنوز یک مصلی را نتوانسته اید کامل کنید بعد توقع دارید یک نیروگاهی که از ابتدا طراحی ما نبوده و باید برای تکمیل ان هر قسمت را جداگانه بر اساس سازه قبلی طراحی کنیم سریعتر تحویل می دادیم  در ادامه مباحث رایزن سفارت  نیز نکات خوبی را در مورد نگاههای داخلی روسها مطرح کردند در داخل روسیه نیز چند گروه وجود دارند یک گروه بشدت متمایل به غرب هستند و معتقدند ما باید بسمت غرب برویم و اینده روسیه باید با غرب پیوند بخورد

گروه دوم کسانی هستند که معتقدند که روسیه باید منطقه اوراسیای بزرگ را محور قرار دهد مانند یک قاره جدای از اسیا و اورپا الکساندر دوگین از کسانیست که بشدت دنبال این نظریه است و گروه سوم کسانی هستند که بسیار ناسیونالیست هستند و اقتدار روسی برایشان مهم است و حتی دوران تزاریسم را ترجیح می دهند و معتقدند دوره کمونیستی هم یک اندیشه وارادتی بوده ولی روسها باید نقش تاریخی  اقتدارگرایانه خود را داشته باشند و به همین دلیل الان از پوتین بدلیل نقشی که در احیای اقتدار روسی دارد بسیار حمایت می کنند