تحلیل بحران هسته ای ایران
نظرات خوانندگان(0)
نظام بین الملل بویژه در دهه ی اخیر شاهد تحولات چشمگیری بوده است
تحلیل بحران هسته ای ایران
نظام بین الملل بویژه در دهه ی اخیر شاهد تحولات چشمگیری بوده است.مجموعه ی این حوادث بویژه بیداری اسلامی که اخیرا در خاور میانه آغاز گردیده است بیانگر آن است که دوران جدیدی در حال شکل گیری است که دیگر امریکا و غرب در آن جایگاه پیشین را نخواهند داشت . در مواجه با این وضعیت سیاست خارجی آمریکا اراده وخواست این کشور را برای حضور فعال و جدی تردر سرکوب رژیم ها،دولت ها و جریانهای غیر همسو با سیاست آمریکا،بدنبال داشته است . تهاجم نظامی آمریکا به افغانستان و عراق در گذشته و برنامه ریزی برای مهار خیزش اسلامی در منطقه در حال حاضر شاهد بارز آن می باشد.نکته ی قابل توجه در این مسئله موفقیت آمریکا در همراه نمودن بسیاری از کشور های جهان است بطوری که در مساله مداخله ی نظامی آمریکا در عراق تقریبا از تمام نقاط جهان در کنار نیروهای آمریکایی نیروهای نظامی سایر کشورها وجود داشتند.در سال های اخیر جهان شاهد بوده است که آمریکا برای مداخله در کشور های جهان با توجه به قدرت تبلیغاتی ای که دارد سعی در موجه جلوه دادن اقدامات خود داشته است ،به بهانه ی القاعده و حرکت های تروریستی ،افغانستان را مورد حمله قرار داد و به بهانه ی دموکراسی و نابودی سلاحهای کشتار جمعی عراق را اشغال نمود و سعی نمود کشورهای جهان را در راستای اهداف خود همراه سازد و در جریان بیداری اسلامی خاورمیانه با ایران هراسی و تبلیغات گسترده سعی در جلوگیری از انقلاب های دیگری مانند انقلاب های اسلامی در منطقه می گردد.همان طور که می دانیم انقلاب اسلامی ایران معادلات سیاست خارجی آمریکا در خاورمیانه را دگرگون نمود،مساله ی گروگان گیری و شکست عملیات طبس تجربه ی تلخی برای دولتمردان آمریکا بوجود آورد و ایران و آمریکا را به یک مواجه جدی در عرصه ی بین المللی کشانید که تا امروز این روند ادامه دارد و در جنگ سرد بین ایران و آمریکا ،ایران آمریکا را شیطان بزرگ و آمریکا ، ایران را به عنوان محور شرارت در جهان معرفی کردند .آنچه مسلم است ما در این میدان در یک وضعیت دشوار به دنبال پیشبرد اهداف و آرمانهای خود هستیم .در چنین شرایطی کشور ما در دهه اخیر درگیر بحرانی گردید که یکی از جدی ترین بحران های سیاسی از اغاز انقلاب تاکنون بوده است .به نظر می رسد ماهیت بحث انرژی هسته ای ایران با تمام مسائل پیشین متفاوت است و آمریکا به دنبال آن است که این پرونده را خارج از مشکلاتی که خود با ایران دارد در یک پروژه ی بین المللی و از طریق مجامع بین المللی و شورای امنیت سازمان ملل متحد به جایی ختم نماید که ایران به عنوان مشکلی برای جهان و صلح و امنیت بین المللی مورد شناسایی قرار گیرد ، درایت وهوشیاری ما در شناخت واقعیت و خنثی سازی آن در این برهه از زمان فوق العاده حساس است . ما می دانیم آرمان ها و ایده های ما در این جهان جز با مجاهدت ،مقاومت،هوشیاری و درایت تحقق نخواهد یافت .ما گرچه بسیاری از ساختار های نظام موجود بین المللی را ظالمانه و در راستای منافع قدرت های بزرگ می دانیم ولی به عنوان یک واقعیت موجود چاره ای جز زندگی و استفاده از همین چهارچوب معیوب برای رسیدن به حد اقل خواسته هایمان نداریم کما اینکه همین واقعیت ها مارا تا حدودی در برخی موارد از آرمان گرایی به واقعیت گرایی در عرصه ی بین المللی و سیاست خارجی رهنمون گردیده است .باتوجه به این مقدمه نگاهی به بحران هسته ای ایران از آغاز تا کنون می پردازیم . اما نخست روز شمار وقایع تا امروز را مرور می نماییم .
روز شمار بحران هسته ای جمهوری اسلامی
1-انتشار خبر مبنی بر وجود برنامه ی تولید جنگ افزار هسته ای در ایران توسط یکی از اعضای سازمان مجاهدین خلق در تاریخ 23/5/81
2-پخش تصاویر ماهواره ای در خصوص دو مرکز نطنز و اراک بر مبنای گزارش موسسه ی علم و امنیت بین المللی آمریکا در شبکه ی C.N.N در تاریخ 21/9/81
3-بازدید محمد البرادعی مدیر کل آزانس بین المللی انرژی اتمی از تاسیسات اتمی نطنز در تاریخ 2/12/81
4-گزارش دبیرکل آژانس به 35 عضو شورای حکام آژانس در مورد قصور ایران در اجرای N.P.T جهت اجلاس ژوئن در تاریخ 16/3/82
5-بیانیه ی پایانی اجلاس ژوئن کشور های عضو شورای حکام آژانس در خصوص اظهار نگرانی از برنامه ی هسته ای ایران و درخواست برای همکاری در تاریخ 29/3/82
6-گزارش محمد البرادعی در خصوص فعالیت های هسته ای ایران به اجلاس سپتامبر شورای حکام در تاریخ 4/6/82
7-قطعنامه ی سپتامبر 2003 شورای حکام در مورد اظهار نگرانی از فعالیت های هسته ای ایران و درخواست امضای پروتکل الحاقی در تاریخ 21/6/82
8-موافقت ایران با امضای پروتکل الحاقی در بیانیه ی تهران با حضور وزرای خارجه ی سه کشور اروپایی آلمان ، فرانسه و انگلیس و درخواست گزارش کامل از ایران در تاریخ 29/7/82
9-قطعنامه ی نوامبر 2003 شورای حکام درباره ی فعالیت های هسته ای ایران در تاریخ 5/9/82
10-گزارش مدیرکل آژانس برای اجلاس مارس در تاریخ 5/12/82
11-قطعنامه ی مارس 2003 در خصوص فعالیت های هسته ای ایران و کامل نبودن گزارش ایران در تاریخ 23/12/82
12-بیانیه ی 29/3/83 شورای حکام ،طی این بیانیه از ایران درخواست گردیده که فعالیت های هسته ای خود را تعلیق نموده و ابهامات آژانس را بر طرف نماید .
13-در تاریخ 4/4/83 جمهوری اسلامی با توجه به بروز اختلاف نظر در مورد توافق پاریس و اروپا تصمیم خود را مبنی بر از سرگیری مونتاژ و ساخت قطعنامه سانتریفیوژ را اعلام نمود.
14-قطعنامه ی شورای حکام در 27/6/83 که از ایران تعلیق غنی سازی اورانیوم –تصویب پروتکل در مجلس - رفع ابهام در مورد آلودگی های 36%و53% و سانتریفیوژهایP2 را از ایران درخواست کرد.
15-موافقتنامه ی پاریس در 15/8/83 امضا گردید که نقطه ی عطفی برای از سرگیری مذاکرات بین ایران و اروپا بود .ایران بصورت داوطلبانه پذیرفت غنی سازی اورانیوم را تعلیق نموده و اروپا هم قبول کرد تعلیق تا زمان دستیابی به یک توافق مورد پذیرش طرفین به عنوان یک اقدام داوطلبانه ی اعتماد ساز و نه یک الزام حقوقی ادامه یابد.
16-قطعنامه ی 9/9/83 شورای حکام که در آن از سیا ست های پنهان سازی ایران در مورد برخی از فعالیت ها مانند تولید گاز هگزا فلوراید اورانیوم انتقاد و مساله ی تعلیق پایدار غنی سازی را از ایران درخواست نموده و در آن هیچ اشاره ای به عادی سازی پرونده ی ایران نمی کند.
17-قطعنامه ی 22/12/83 در این قطعنامه از عدم تصویب پروتکل در مجلس انتقاد و از ایران خواسته است گزارش کامل و نهایی از فعالیت های هسته ای خود به آژانس ارائه دهد و ابهامات آژانس در مورد غنی سازی لیزری – طیف سنجها- سلول های گرم مربوط به راکتور آب سنگین اراک و آزمایش روی پلوتنیوم را برطرف نماید.
18-در تاریخ 17/5/84 با توجه به عدم پیشرفت مذاکرات فعالیت UCF اصفهان آغاز گردید .
19-قطعنامه ی شورای حکام در تاریخ 2/7/84 در این قطعنامه که تنها کشور ونزوئلا به آن رای منفی داد آژانس خواهان تعلیق کامل غنی سازی اورانیوم ،توقف ساخت نیروگاه آب سنگین اراک ،تعلیق مجددUCF اصفهان و اختیارات فراتر از آژانس به مدیر کل برای دسترسی به اشخاص،مراکز و اسناد خاص در ایران گردید.
20-در تاریخ 6/7/84 مجلس شورای اسلامی به دلیل قطعنامه ی صادر شده از سوی شورای حکام تصویب نمود که ایران هیچ تعهدی نسبت به اجرای پروتکل الحاقی ندارد.
21-قطعنامه ی 16/11/84 ،بر اساس این قطعنامه آژانس از ایران درخواست نمود که کلیه ی اقدامات غنی سازی را تعلیق نموده و با توجه به قصورات ایران در زمینه ی فعالیت هسته ای از دبیرکل خواهان گزارش به شورای امنیت می گردد.این قطعنامه با رای منفی سه کشور عضو عدم تعهد و رای مثبت اکثر اعضا ، من جمله روسیه و چین تصویب گردید.
22-در تاریخ 24/11/84 در پی صدور قطعنامه ی شورای حکام ،جمهوری اسلامی ایران فعالیت غنی سازی را بصورت تحقیقاتی در سایت نطنز آغاز نمود.
23-متعاقب ارجاع پرونده ی هسته ای ایران به شورای امنیت ،این شورا در قطعنامه ی 1696 خود از ایران خواست تا 9 شهریور ماه فعالیت های هسته ای خود را تعلیق نماید و در غیر این صورت با تحریم های احتمالی دیپلماتیک یا اقتصادی مواجه خواهد شد .
24- با توجه به عدم پذیرش قطعنامه ی 1696 شورا از تاریخ دوشنبه 2 /10/85،شورای امنیت با استنادبه بند 41 فصل 7 منشور ملل متحد قطعنامه ی 1737 را علیه جمهوری اسلامی صادر نمود که بر اساس آن در زمینه همکاریهای اقتصادی و نظامی کشور های جهان با جمهوری اسلامی محدودیت ایجاد نمودند و دستور توقیف اموال ده سازمان و موسسه که در فعالیت های هسته ای ایران مشارکت داشتند را صادر نمود و از 12 نفر از شخصیت ها ی سیاسی و علمی کشوری به منظور ممنوعیت مسافرت یا نظارت بر مسافرت آنان به خارج از ایران ذکر نمود غرب به ایران یک ضرب الاجل 60 روزه برای پذیرش مفاد قطعنامه صادر نمود .
25-با رد قطعنامه ی 1737 از سوی ایران شورا مجددا قطعنامه ی دیگری موسوم به 1747 علیه ایران صادر نمود که بر اساس آن هر نوع همکاری نظامی با ایران را ممنوع و بر مفاد قطعنامه ی قبلی تاکید و اسامی 28 شخصیت حقیقی و حقوقی را مرتبط با فعالیت های هسته ای ایران بیان و خواهان نظارت بر رفتار آنان گردید.
26-باگذشت 9 ماه از قطعنامه ی 1747 در روز دوشنبه 3 مارس 2008 شورای امنیت قطعنامه ی 1803 را که توسط فرانسه و بریتانیا پیشنهاد شده بود در مورد فعالیت های هسته ای ایران مورد تصویب قرار داد و این قطعنامه ازآن جهت که دو کشور روسیه و چین به آن رای دادند قابل توجه می باشد ،زیرا آمریکایی ها موفق شدند این دو کشور را مجاب به دادن رای مثبت علیه ایران نمایند در حالیکه در گذشته این دو کشور به دلایل ملاحظات سیاسی خود با آمریکا و اروپا همراهی نمی کردند.
27- پاسخ قاطع و روشن جمهوری اسلامی به قطعنامه ی تحریمی شورای امنیت باعث شد که مجددا این شورا چهارمین قطعنامه ی تحریمی خود یعنی قطعنامه ی 1835 را به اتفاق اراء و نبودن حتی یک رای مخالف علیه ایران تصویب نماید و مصرانه از ایران خواست که کلیه ی فعالیت های غنی سازی را به حالت تعلیق در آورد.
28-آخرین قطعنامه ی صادر شده ی شورای امنیت علیه ایران در تاریخ 15/3/89 موسوم به قطعنامه ی 1929 با دو رای منفی ترکیه و برزیل صادر گردید . قطعنامه ای که در شرایطی صادر شد که قبلا در پی درخواست ایران به آژانس ،ما موافقت خود را جهت مبادله اورانیوم 5/3% با 20% جهت راکتور تهران اعلام کرده بودیم و دو کشور برزیل و ترکیه بعنوان میانجی در بیانیه ی تهران مقدمات این مبادله را فراهم نمودند ولی کشورهای اروپایی و آمریکایی حاضر به پذیرش آن نشدند علی رغم زمینه ای همکاری با ایران قطعنامه ی مزبور را صادر نمودند و از کشور های عضو سازمان خواستند که تمام کشتی هایی را که به مقصد ایران حرکت می کنند یا متعلق به ایران هستند مورد بازرسی قرار دهند تا کالاهای مندرج در قطعنامه ی شورا به مقصد ایران حمل نگردد و یا توسط ایران کالای نظامی به دیگر کشور ها صادر نگردد.جمهوری اسلامی در تاریخ به این قطعنامه در 28/3/89 آن را غیرقانونی و بی اعتبار دانست.
تحلیل شرایط
جمهوری اسلامی ایران در راستای رسیدن به جایگاه واقعی خود در نظام بین الملل به خوبی به این حقیقت دست یافته است که باید با تمام توان و قوا به مرز های دانش دست یافته و با توسعه ی همه جانبه ی قدرت سیاسی-اقتصادی ،علمی ،فرهنگی خود را به جهانیان اثبات نماید و از سوی دیگر با توجه به ماهیت انقلاب اسلامی ما ایرانیان به خوبی می دانیم که نظام سلطه ی جهان هیچگاه آرمان ها و شعارهای انقلاب اسلامی ما را پذیرا نخواهد بود و همانگونه که در طول سه دهه ی گذشته تجربه ی سیاسی نشان داده است ،آمریکا و اردوگاه غرب جز با حذف و عدول ایرانیان از شعارهای خود با نظام ما سر سازش نخواهند داشت و این واقعیت مشابه همان کلام خداوند به پیامبر اسلام است که فرمود :لن ترضی عنک الیهود و لا النصاری حتی تتبع ملتهم. ای پیامبرما،یهود و نصاری فقط در یک صورت از تو راضی خواهند شد که با ایشان همراه گردی بنابر این خط و مسیر نظام جمهوری اسلامی در استمرار حرکت توحیدی و الهی همان راه اسلام راستین است و هرگونه عقب نشینی و سازش رجعت از آرمان های حق اسلامی خواهد بود.
ما باید بدانیم که بحث انرژی هسته ای در مقطع فعلی یک بهانه است و اگر ایران از تمام فعالیت های هسته ای خود دست بردارد پروژه های دیگری برای محدود نمودن جمهوری اسلامی وجود دارد چنانکه در حال حاضر تنها یک ضلع این مثلث شوم بطور جدی عملیاتی گردیده و دو ضلع دیگر یعنی محکوم نمودن ایران به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم فقط در قالب بیانیه گهگاهی در مجامع بین المللی با حمایت قدرت های بزرگ مطرح می گردد لذا اگر از بحث هسته ای بگذریم موضوع حقوق بشر و تروریسم موضوعات دیگری برای فشار بین المللی بصورت هدایت شده و از کانال شورای امنیت خواهد بود ما به خوبی واقفیم که آنچه تا کنون جمهوری اسلامی بدست آورده جز در سایه ی مقاومت نبوده است چنانکه در جنگ 8 ساله بیش از 8 قطعنامه در مورد ایران صادر گردید که در هیچکدام حقوق ملت ایران دیده نشده بود و سر انجام مقاومت ملت و دلیرمردان این مرز و بوم باعث شد حداقل خواسته های ایران در قطعنامه ی 598 مورد توجه قرار گیرد و بر مبنای آن مسئله ی جنگ خاتمه یابد امروز در بحث هسته ای و باپشت سر گذراندن مذاکرات دوره ی اصلاحات برای ما ثابت شد که در مدت چند سال مذاکره و حسن نیت نشان دادن به غرب نه تنها پاسخ روشنی نمی گرفتیم بلکه برای چرخیدن چند سانتریفیوژ باید به آن ها التماس می کردیم و با حقارت و ذلت یکی پس از دیگری تاسیسات خود را تعطیل می کردیم اما نتیجه ی این مقاومت دستاورد های بزرگ هسته ای و چرخیدن چندین هزار سانتریفیوژ است که نماد عزت و افتخار برای ایرانیان است البته ما از این مسئله نیز نباید غفلت کنیم که رسیدن به این دستاوردها همواره با هزینه ها ی سنگینی روبرو بوده و خواهد بود بنابر این هراس از دشمن و دشمنی ها نباید یک آفت برای طی نمودن مسیر آینده ی ما باشد و این راه جز با ایمان ،صبر و مقاومت به پایان نخواهد رسید .
موضوع:
یادداشت روز
نویسنده:مدیرسایت
تاریخ:
شنبه29خرداد1389
کلیدواژه ها:
تحلیل،بحران،هسته ای،ایران
|
