کربلا قبله گاه عاشقان
نظرات خوانندگان(0)
سفرنامه عتبات عالیات
کربلا قبله گاه عاشقان
یادداشتهای اولین سفر به عتبات عالیات(بهمن 1379)
«السلام علیک یا اباعبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک علیک منی سلام الله ابداً ما بقیت و بقی الیل و النهار ولا جعله الله آخرالعهد منی لزیارتکم السلام علی الحسین و علی علی بن الحسین و علی اولاد الحسین و علی اصحاب الحسین »
در روز های آخرین از ماه صیام در کمال ناباوری توفیق تشرف زیارت عتبات عالیات پس از سال ها آرزو نصیب گردید پس از تشرف به حج بیت الله الحرام و زیارت قبور مطهر پیامبر اسلام و ائمه بقیع علیهم السلام از خداوند می خواستم که قبور شش امام مظلوم در عراق نیز نصیبمان گردد که این دعا مستجاب شد برای ما شیعیان جهان سفر به سه کشور جهان تجسم یافتن ذهنیتهای تاریخی ماست .کشور عربستان سرزمین وحی است .جای جای آن بوی پیامبر و اهل بیت را به مشام می رساند و قبور پیامبر و چهار امام شیعیان در بقیع و قبر مخفی زهرای اطهر و زیارت مساجد و مشاهدی که هر کدام یاد آور خاطره ای از صدر اسلام است ما را با تاریخ اسلام پیوند می دهد و از این جهت مسافرت به این کشور برای همه مسلمانان جهان یک ارزو است ،کشور سوریه نیز یاد آور خاطرات تلخ حماسه ی عاشورا و اسارت اهل بیت حسین بن علی (ع)است قبر مطهر عقیله ی بنی هاشم زینب کبرا (س) و رقیه بنت الحسین و سایر امام زادگان و مشاهده ی آثار سرزمین حلب و شام خاطرات کاروان اسرا را در این کشور برای هر شیعه دلسوخته زنده می کند و جذابیت خاصی را به همراه غم و اندوه به ارمغان می آورد اما همه ی این زیارت ها زمانی کامل می گردد و به اوج خود می رسد که مشاهد متبرکه عراق نیز به آن ضمیمه گردد سرزمین عراق به راستی سرزمین خاطره هاست و اشک را بی اختیار از چشم شیعیان جاری می نماید قلم قاصر است از بیان آنچه در این سرزمین می بیند و تبیین عمق تاثرشیعه از دیدن مزار شش امام مظلوم به همراه خاطرات مسجد کوفه و سرزمین کربلا که جای جای آن یاد آورغربت و مظلومیت حسین بن علی (ع) و حماسه ی خونین قیام عاشورا است
پس از پایان جنگ تحمیلی وسالها انتظار در قالب همکاری های دو کشور ایران و عراق ،علیرغم حضور صدام ملعون که دیدن عکس های او هنگام ورود به خاک عراق بر در و دیوار این کشور زخم های دل همه رزمندگان و خانواده های شهدا را تازه می کند بالاخره امکان این سفر پس از اعزام اولین گروهها از خانواده محترم شهدا به عتبات برای عموم مردم فراهم شده است و در حال حاضر اغلب کاروان های زیارتی ابتدا به بغداد می روند و به مدت 3 روز در بغداد مستقر می شوند و چون شهر کاظمین در کنار بغداد است جهت زیارت حرم مطهر حضرت امام موسی کاظم (ع)و امام جواد(ع)هر روز در اوقات نماز به حرم مطهر مشرف می شوند قبور مطهر این دو امام با یک ضریح و دو گنبد مطلا یاد آور خاطرات تلخ زندانی بغداد موسی بن جعفر باب الحوائج(ع) و مظلومیت و غربت امام جواد(ع) است در داخل حرم،قبر مطهر شیخ مفید و خواجه نصیر الدین طوسی از علمای صاحب نام اسلامی در طرف شرق و غرب حرم مطهر قرار دارد همچنین مزار سید رضی گردآورنده ی نهج البلاغه و برادرش سید مرتضی در خیابان منتهی به حرم مطهر قرار دارد،روز دوم اقامت در عراق عازم سامرا به زیارت قبور مطهر امام هادی و امام عسگری معروف به عسگریین می رویم شهر سامرا در زمان متوکل عباسی به صورت یک پادگان نظامی بوده است و متوکل امام هادی و امام عسگری را در این پادگان تحت نظارت خود داشته است
و سر انجام امام هادی و امام عسگری در همان منزلشان در حال تبعید بعد از شهادت مدفون می گردند .ضریح عسگریین مانند حرم امام حسین (ع) شش گوشه می باشد .
زیرا علاوه بر این دو امام قبر مطهر نرجس خاتون مادر امام زمان و حکیمه خاتون خواهر امام هادی و عمه ی امام عسگری نیز در داخل یک ضریح قرار دارد همچنین در یکی از رواقهای حرم سردابه ی غیبت وجود دارد که محل تولد و محل غیبت امام زمان(ع) می باشد که عاشقان امام زمان در این محل به دعا و نماز مشغول می شوند ،در مسیر برگشت به سمت بغداد زیارت سید محمد فرزند امام هادی (ع) وجود دارد که ظاهرا بر اساس انچه مشهور است مردم عراق احترام ویژه ای برای این امامزاده قائل می باشند و اگر به ایشان سوگند بخورند با تمام وجود خود را متعهد می دانند. در داخل شهر بغداد نیز زیارتگاه های متعددی است به عنوان نمونه مسجد براثا که از مساجد با فضیلت عراق است که توفیق زیارت ان را پیدا نمودیم و در داخل آن سنگی است که به صخره سفید معروف است و منقول است که حضرت مریم بعد از تولد حضرت عیسی آن حضرت را روی آن سنگ قرار داده است ؛مسجد براثا محل اقامت چهار روزه ی امام علی (ع)به همراه امام حسن و امام حسین پس از مراجعت از جنگ نهروان بوده است آن حضرت در این مسجد به عبادت مشغول بودند ؛ در داخل آن مسجد چاهی منصوب به آن حضرت وجود دارد،موسوم به بئر علی (ع)که در حقیقت محل چشمه ای بوده است که برای حضرت مریم در این محل ظاهر شده است و حضرت علی (ع) به اعجاز خود با برداشتن سنگی آن را ظاهر نمودند ،در داخل بازار بغداد قبور نواب اربعه امام زمان(ع)وجود دارد که متاسفانه در حال حاضر در برنامه ی زیارتی کاروانها قرار ندارد.پس از سه روز اقامت در بغداد و زیارت کاظمین و سامرا کاروانهای زیارتی عازم نجف اشرف می گردند در بین راه بغداد به نجف زیارت ابوبکرابن علی (ع)قرار دارد که منقول است ایشان از شهدای کربلا می باشند که در آن واقعه مجروح می گردند و متواری می شوند تعدادی از سربازان عمر سعد او را تعقیب می نمایند و سر انجام در محلی که امروز مزار آن بزرگوار است به شهادت می رسند.
در داخل نجف اشرف تنها ستاره ای که می درخشد وجود نازنین امیرالمونین(ع) است که دیدن حرم مطهر امام اول شیعیان روحی دوباره به انسان می بخشد ملا مهر علی خوئی از ادبای بزرگ اسلامی اشعاری دارد که بردر ورودی حرم امیرالمومنین نوشته شده است:
طاطا الراس فانه باب الخلود
واخشع الطرف فانّه سرّالوجود
یعنی سرت را هنگام ورود به این حرم پایین بگیر که علی (ع)باب جاودانگی است و دید چشمانت را کم سو کن که علی سر و راز وجود است. آری انگونه که گفته اند ایوان نجف عجب صفایی دارد چراکه مظلومترین انسان تاریخ در آستان آن آرمیده است قبرمطهر امیرالمومنین تا زمان امام صادق(ع) مخفی بود و توسط امام صادق به مردم معرفی گردید واز آن روز تا به امروزمامن و ماوای شیعیان بوده است شیخ طوسی که مزار شریفش نیز در نزدیکی حرم مطهر وجود دارد اولین حوزه ی علمیه را در جوار آن حضرت تاسیس نمود و علوم و معارف آل محمد در پرتوی نور امیرالمومنین و بر اساس حدیث رسول گرامی اسلام انا مدینه العلم و علی بابها به جهان اسلام منتشر گردیده است . هنگام ورود به یاد شعر معروف شهریار افتادم و ان را برای زائرین خواندم
علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدارا
که به ما سوافکندی همه سایه ی همارا
دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
نه خدا توانمش گفت نه بشر توانمش خواند
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
برو ای گدای مسکین درخانه ی علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدارا
در حرم مطهر حضرت علی(ع)قبور بسیاری از علما من جمله مرحوم شیخ عباس قمی نویسنده ی مفاتیح الجنان،شیخ مرتضی انصاری،محدث نوری،علامه نائینی،مقدس اردبیلی،آیت الله خوئی ،سید ابوالحسن اصفهانی و سید مصطفی خمینی و...قرار دارد که در داخل رواق های در بسته ی حرم واقع شده اند از زیارتگاه های دیگر نجف قبرستان وادی السلام است که مهمترین قسمت آن مقام هود و صالح و مقام حجه ابن الحسن المهدی(ع)است.
در مدت اقامت دو روزه در نجف اشرف روز اول به زیارت شهر کوفه و اماکن متبرکه ی آن نائل می شویم این اماکن متبرکه که عبارتند از قبر کمیل ابن زیاد،مسجد صعصعه ابن صوحان،مسجد زید،مسجد حنانه ،قبر میثم تمار،خانه ی علی (ع)دارالاماره که در حال حاضر مخروبه های آن وجود دارد ،قبرمسلم ابن عقیل،قبرمختارثقفی،قبر هانی ابن عروه و از همه مهمتر مسجد کوفه که در روایت آن را حرم خدا،حرم رسول الله و حرم حضرت علی (ع) دانسته اند.
در بعضی از روایات فضیلت آن را از مسجد الاقصی بیشتر ذکر کرده اند و ثواب نماز فریضه و نافله در آن معادل حج و عمره ی مقبوله دانسته اند ،در این مسجد مقامات متعددی وجود دارد که در هر مقام دعا و نماز مخصوصی وارد شده است که به اختصار این مقامات را می شماریم :
1- مقام حضرت ابراهیم
2- مقام حضرت خضر
3- مقام دکه القضاء : محلی بوده که حضرت علی (ع) در آنجا می نشستند و قضاوت می کردند.
4- مقام بیت الطشت: محلی که معجزه ای از حضرت علی (ع)در آنجا ظاهر شده است.دختر بی شوهری مورد اتهام قرار می گیرد که از راه نامشروع باردار شده است وی به نزد حضرت علی (ع)استغاثه می نماید حضرت در داخل مسجد در قسمتی پرده کشیدند و طشتی قرار داده و به دختر دستور دادند در داخل طشت بنشیند زالویی از داخل رحم او خارج می شود که عامل تورم رحم و حاملگی کاذب دختر شده بود بدینوسیله آن دختر از اتهام و خجالت نزدیکانش بیرون می آید.
5- مقام رسول الله : منقول است وقتی پیامبر اسلام به معراج می رود نوری از زمین به آسمان بر می خیزد پیامبر از جبرئیل سوال می کند این نور از کجاست می گوید از محلی در کوفه پیامبر اجازه می خواهد به این محل آمده و دو رکعت نماز بخواند و به همین اعتباراین مقام را به رسول الله منسوب می دارند در محل این مقام ستون سنگی ای وجود دارد که شاخص زمان سنج اوقات نماز است که از زمان حضرت علی(ع) تا کنون با قی مانده است .
6- مقام توبه ی حضرت آدم : محلی است که حضرت آدم و هوا بعد از هبوط در همین محل خداوند را به خمسه ی آل عبا خواندند و توبه ی آن ها مورد قبول قرار گرفت.
7- مقام نوح : این محل خانه ی حضرت نوح بوده است که در قسمت انتهایی آن دری وجود داشته به نام باب الفرج که به خانه ی حضرت علی(ع)مرتبط بوده است.
8- مقام امام صادق (ع) :محل تدریس امام صادق در مسجد کوفه بوده است .
9- مقام علی بن الحسین : محل عبادت امام سجاد در کوفه بوده است.
10- مقام جبرئیل: جایی است که بعد از ضربت خوردن حضرت علی (ع) جبرئیل در آنجا شنیده شد که فرمود «لقد تهّدمت والله ارکان المهدی و انفصلت العروه الوثقی قد قتل علی المرتضی» این مقام به مقام امام حسن وحسین(ع)نیز مشهور می باشد.
11- مقام صلوه اللیل امام علی (ع) : محل نماز شب حضرت علی (ع) در مسجد کوفه بوده است .
12- محراب شهادت حضرت علی (ع): محل ضربت خوردن حضرت علی (ع) در سحر گاه نوزدهم ماه رمضان
13- محل فرود کشتی حضرت نوح که در وسط مسجد مشخص می باشد
روز دوم اقامت در نجف اشرف توفیق تشرف به مسجد سهله نصیب زائرین می گردد این مسجد بعد از مسجد کوفه با فضیلت ترین مسجد است و آن خانه ی حضرت ادریس است ،خانه ی حضرت ابراهیم و محل ورود حضرت خضر و مسکن آن حضرت و خانه ی حضرت مهدی(ع) به روایت امام صادق می باشد .تمام انبیاء الهی در این مسجد نماز گزارده اند و هر کس در آنجا اقامت کند چنان است که در خیمه ی رسول الله اقامت کرده باشد در این مسجد نیز هفت مقام وجود دارد که به اختصار آنها را ذکر می کنیم:
1- مقام حضرت صادق(ع) که محل عبادت آن حضرت بوده است.
2- مقام حضرت ابراهیم که خانه ی آن حضرت بوده است.
3- مقام حضرت ادریس که خانه ی آن حضرت بوده است.
4- مقام حضرت خضر که خانه ی آن حضرت بوده است.
5- مقام صالحین که تمام انبیاء درآنجا نماز خوانده اند.
7- مقام زین العابدین محل عبادت حضرت سجاد(ع) است.
مقام حضرت مهدی(ع) که بسیاری از علما ی بزرگ آن حضرت را درآنجا زیارت کرده اند.
پس از خاتمه ی اقامت در نجف با امیرالمومنین وداع نمودیم و راستی که چه وداع سخت وسنگینی است چگونه ممکن است برای شیعه علی که از کنار قبر مطهر اول امام شیعه و پیشوای خود دور شود و مجبور به خداحافظی گردد. روز پنجم کاروان عازم کربلا می گردد هر چه نزدیکتر می شویم تپش قلبهایمان بیشتر می شود ناگهان به میدان اول شهر می رسیم و از دور گلدسته های حرم ابوالفضل (ع) را می بینیم و همه با هم این نوحه را به یا د شاه شهیدان که هنگام ورود به این سرزمین به اصحاب خود فرمود سر می دهیم:
بار بگشایید این کربلاست
آب و خاکش با دل و جان آشناست
السلام ای سرزمین کربلا
السلام ای منزل نور خدا
در مدت سه روز اقامت در کربلا توفیق زیارت حرم مطهر امام حسین(ع)و حضرت ابوالفضل نصیب زائرین می گردد،روز اول علاوه بر زیارت امام حسین و حضرت ابوالفضل به زیارت حربن یزید ریاحی،عون ابن عبدالله ابن جعفرو دو طفلان مسلم در کنار شط فرات که در فاصله ی چند کیلومتری حرم امام حسین هستند مشرف می گردیم و روز دوم به زیارت تلّ زینبیه ،خیمه گاه و کف العباس در نزدیکی حرم امام حسین(ع) و ابوالفضل العباس(ع) مشرف می شویم.
در داخل حرم امام حسین(ع) قبر حبیب ابن مظاهر و قبور 72 تن از شهدای کربلا ،قتلگاه و قبر ابراهیم مجاب فرزند امام موسی کاظم (ع) نیز وجود دارد و به این دلیل مجاب نامیده شده است که پس از اینکه سلام به حضرت اباعبدالله داده است از ناحیه ی مقدسه جواب سلامش را دریافت نموده است.
براستی که تربت مطهر حضرت حسین بن علی و حضرت ابوالفضل در کنار قتلگاه ،خیمه گاه ،تلّ زینبیه و کف العباس قلب شیعیان را به تلاطم در می آورد وحماسه کربلا را در دلها زنده و شرار غم دلها را به آتش حزن می سوزاندگویی هنوز صدای العطش کودکان و اضطراب آن ها از خیمه گاه حسین (ع) به گوش می رساند و صدای نالان زینب کبری از بالا ی تلّ زینبیه خطاب به رسول الله (ص)شنیده می شود:
این کشته ی فتاده به هامون حسین توست
وین صید دست و پا زده در خون حسین توست
این ماهی فتاده به دریای خون که هست
زخم از ستاره برتنش افزون حسین توست
این خشک لب فتاده ممنوع از فرات
کز خون او زمین شده جیحون حسین توست
هنوز بعد از گذر هزارو سیصد و اندی سال فریاد مظلومیت ابا عبدالله و صدای هل من ناصر ینصرنی حسین(ع) از سرزمین کربلا و قتلگاه حسین شنیده می شود،راستی دیدن قتلگاه امام تحمل می خواهد انجا بوی حسین به مشام می رسد آنجا جایی است که زینب کبرا(س) جسم مطهر حسین را درآغوش کشید و از روی تعجب فرمود آیا تو برادر منی ؟انجا جایی است که زینب(س) رگ های بریده را بجای صورت برادر بوسه زد،سرزمین کربلا بغض و کینه شیعیان را از یزیدیان و سپاهیان عمر سعد و ابن زیاد را که در اوج شقاوت و بد بختی و سیه دلی صدای طفل مظلوم حسین را در گلو خاموش نمودند شعله ور می کند این مضجع شریف مزار علی اکبر حسین است که وقتی از پیش چشم پدر دور می گشت و عازم میدان بود امام نظر ناامیدانه به ایشان کرد و فرمود :خدای من اینک شبیه ترین فرد به رسول خدا از نظر خلق و خوی و سخن گفتن را به سوی تو می فرستم و وقتی صدای یا ابه علی اکبر از میدان جنگ به گوش مبارکش رسید چون باز شکاری خود را به فرزندش رساند،سر فرزند را به دامن گرفت و فرمود لعن الله قوما قتلوک لقد استرحت من هم الدنیا و غمها و بقی ابوک وحیدا فریدا فرزندم تو رفتی و از هم و غم این دنیا راحت شدی ولی چشم بازکن و ببین پدر مظلومت غریب و تنها شده است این سرزمین قلب شیعه را به آتش می کشد هنوز می توان صحنه ی به آتش کشیده شدن خیمه ها را تصور کرد و حالت فرزندان غریب امام حسین (ع) را مانند پروانگان از آشیانه پراکنده را در تاریکی شب 11 محرم سال 61 از پیش چشم گذراند و اشک ماتم ریخت ،در نزدیک حرم مطهر حضرت ابوالفضل مقام کف العباس است جایی که دستان مبارک قمربنی هاشم را از تن جدا نمودند موقعیت مقام دست راست و مقام دست چپ و خیمه گاه و حرم مطهر به خوبی نشان می دهد که آن حضرت وقتی دست راستش را جدا کردند با سرعت به طرف خیمه گاه همچنان برای آنکه آب را برای طفلان لب تشنه ی امام حسین ببرد تلاش نموده است اما وقتی دست چپ اورا هم از تن جدا کردند و مشک آب او را با تیر باران نمودند دیگر به سمت خیمه گاه نرفت نمی دانم چرا ؟ایا نمی توانسته است مرکب خود را کنترل کند یا آنکه سقای کربلا دیگر خجالت می کشد به طرف خیمه گاه برود چهره ی رنگ پریده ی سکینه ،رقیه و علی اصغر و سایر اطفال و کودکان معصوم چشم انتظار عمو و لب تشنه در خاطر سقا سنگینی می کند او روی رفتن به خیمه گاه ندارد شاید تقدیر را به تصمیم مرکب خود وامی گذارد تا آنجایی که با اصابت عمود آهنین از مرکب به زمین می افتد گویی عرش خداوند است که بر زمین می نشیند صدای « یا اخا ادرک اخاک » حسین (ع) را از ادامه ی جنگ در طرف دیگر میدان باز می دارد و به سرعت خود را کنار قمر بنی هاشم می رساند و بعد از شهادت مظلومانه اش فرمود «الان انکسر ظهری و قلت حیلتی » یعنی با از دست دادن تو ای برادر عزیز تر از جانم پشتم شکست و حیله ی جنگی ام به آخر رسید. دیدن این مکان ها غم و اندوه و تاثر شیعه را به اوج می رساند و چون شرار آتشی است که به جان می افتد و هر کجا و هر زمان که از کربلا و از وقایع آن سخن می گویند دل هوای وصل آن یار می کند با دیدن کربلا و تصور خاطراتش معلوم می گردد که چرا امام زمان(ع) می فرماید: فلاندبنک صباحا و مساء ولابکین علیک بدل الدموع دماء (بحار ج101 ص238)
جد غریبم جا دارد که در مصیبت تو بجای اشک خون بگرییم آری این سرزمین سرزمین خاطره هاست .
روز هشتم روز آخر سفر،روز وداع است و در چهره ی همه ی زائرین غم و اندوه و سختی خداحافظی را بالعیان می بینیم چه سخت است وداع نمودن با امام شهیدان روز آخر به یاد وداع امام با اهل بیتش می افتیم همان مصیبتی که امام زمان (ع) آن را سخت ترین مصیبت معرفی فرمودند آن لحظه ای که امام حسین برای آخرین بار جهت خداحافظی کنار خیمه گاه آمد و با همه خداحافظی کرد نمی دانم چگونه فرزندان و اهل بیت امام با امام وداع نمودند نمی دانم این وداع سخت تر بود یا وداع روز یازدهم محرم که به دستور عمربن سعد کاروان اسرا را از میدان جنگ و قتلگاه شهیدان عبور دادند و هر کدام از اهل بیت خود را از روی مرکب ها به زمین انداختند و هرکس جنازه ی شهیدی را در آغوش می کشید و ناله می زد.زینب(س)هم به گودی قتلگاه آمد و جنازه ی حسین را در آغوش کشید و آخرین وداع خود را با برادر انجام داد.با خواندن این ذکر مصیبت اخرین وداعمان را با کربلا انجام دادیم و با چشمانی اشکبار با مولایمان خداحافظی نمودیم به ان امید که باری دیگر زائر حریم دوست باشیم.
«الا لعنت الله علی القوم الظالمین و سیعلم الذین ظلموا ای منقلب ینقلبون»
التماس دعا
سید مهدی ساداتی نژاد
بهمن ماه 1379
موضوع:
سفرنامه
نویسنده:مدیر سایت
تاریخ:
يکشنبه1خرداد1390
کلیدواژه ها:
سفرنامه،عتبات عالیات،کربلا
|
